This gallery contains 10 photos.
Σεμινάρια δημιουργικής απασχόλησης ενηλίκων στη Θεσσαλονίκη
Αρχείο
Πασχαλινές διακοπές στη Νερομάνα και στην Αθήνα
This gallery contains 17 photos.
Έξοδος στην ανακαινισμένη Πλατεία Χρηματιστηρίου
This gallery contains 8 photos.
Η έκθεση Μάσκες.Από τη Συλλογή του Γιώργου Μελίκη
Πριν από 2 εβδομάδες πήγα στην έκθεση Μάσκες από τη Συλλογή του Γιώργου Μελίκη στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ, στη Βίλα Καπαντζή, ένα κτίριο εξαιρετικής αρχιτεκτονικής και με μεγάλη αναφορά στη νεότερη ιστορία της πόλης. Ήταν από τα λίγα πράγματα που ευχαριστήθηκα την περίοδο των αποκριών, μιας και δεν μασκαρεύτηκα παρόλο που αρέσει το κλίμα και τα καρναβάλια γενικά και ο καιρός δεν μας έκανε τη χάρη την Καθαρά Δευτέρα.
Το κτίριο και ο κήπος του Πολιτιστικού Κέντρου του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη. Η γνωστή Βίλα Καπαντζή.
Στην έκθεση παρουσιάζονται παραπάνω από 70 μάσκες που χρησιμοποιούνται σε μαγικοθρησκευτικές τελετές και λαϊκά δρώμενα που επιτελούνται την περίοδο του Δωδεκαήμερου και τις Απόκριες σε διάφορες περιοχές στην Ελλάδα.
Γενίτσαρος και Μπούλα. Έθιμο από τη Νάουσα που γιορτάζεται την Κυριακή της Αποκριάς.
Κάποιες είναι γνωστές, όπως οι μάσκες από το έθιμο Γενίτσαροι και Μπούλες στη Νάουσα,
Μεριό. Οι γνωστοί κουδουνοφόροι του Σοχού που τα τελευταία χρόνια έρχονται και στη Θεσσαλονίκη
Ο Γιώργος Μελίκης διαχωρίζει ξεκάθαρα τη χρήση τους από τα καρναβάλια και στον κατάλογο της έκθεσης αναφέρει χαρακτηριστικά: «Τα σημαντικότερα σήμερα ελληνικά λαϊκά δρώμενα τελούνται σε δύο χρονικές περιόδους. Η μία και κορυφαία είναι αυτή του Δωδεκαήμερου και ή άλλη -απωθημένη μάλλον από την εκκλησία-τελείται την την περίοδο της Αποκριάς. Σε καμιά περίπτωση ούτε του Δωδεκαήμερου αλλά ούτε και της Απόκριάς, οι μεταμφιέσεις και ειδικότερα οι προσωπίδες, οι μάσκες, δεν είναι καρναβαλίστικες, είναι καθαρά τελετουργικές με όλη τη σημασία του όρου.»
Κάθε μάσκα επιτελεί το δικό της ρόλο. Μόνη της ή μέσα σε ομάδα ενός περιφερόμενου θίασου.
Οι μάσκες είναι χειροποίητες και φτιαγμένες από φθηνά και προσιτά υλικά όπως χαρτί, ύφασμα, δέρματα, δόντια, κέρατα και τρίχες ζώων, ενώ έχουν διακοσμηθεί και με καρπούς , κορδέλες, σιρίτια, χάντρες και κλωστές. Ακόμη και ποπ κορν είχε μια πάνω της. Εντυπωσιάστηκα από την ευρηματικότητα και τη φαντασία των κατασκευαστών ως προς τη χρήση των υλικών και εγώ τους κατέταξα αυτομάτως σε σπουδαίους crafters!
Κάποιες είναι λίγο τρομαχτικές είναι η αλήθεια, όπως ο Τζαμάλαρος, που δεσπόζει στην είσοδο της έκθεσης.
Ο επιβλητικός Τζαμάλαρος. Έθιμο του Δωδεκαημέρου.
Πρωτόγονες.
Τα Σάγια, έθιμο των Θεοφανίων και τα Μπαμπούγερα από την Καλή Βρύση Δράμας.
Παγανιστικές.
Η Σιβιανή από την Σίβα Κρήτης. Κατασκευασμένη από τη ρίζα του φυτού αγαύη.
Και έτσι όπως δέσποζαν κάποιες μέσα στο χώρο, μου θύμισαν τοτέμ.
Μπαμπούγερα από το Βαμβακόφυτο Σερρών. Θα χρησιμοποιηθεί μόνο για μια φορά!
Μερικές επιτελούν ρόλο μοναδικό, αλλά οι περισσότερες ανήκουν σε μια ομάδα, ένα θίασο περιφερόμενο και αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους. Οι Μωμόγεροι είναι μια τέτοια ομάδα.
Οι μωμόγεροι. Ο Κατσαμάνης, η Νύφη, ο Μωμόγερος και ο Διάβολος. Ο καθείς στο πόστο του και στο ρόλο του.
Οι μάσκες αποτελούν κατά τα λεγόμενα του συλλέκτη το τελετουργικό μέσο και εργαλείο που θα μας οδηγήσει στη μετάβαση χρονική ή μεταφυσική. Αποτελεί το διαβατήριο ανάμεσα στην κανονική ύπαρξη και την τελετουργική ύπαρξη.
Ο Γιώργος Μελίκης ξεναγεί και εξηγεί τα έθιμα και πως χρησιμοποιούνται οι μάσκες σε αυτά.
Είχαμε την τύχη να πετύχουμε το Γιώργο Μελίκη σε ξενάγηση στην έκθεση και να μας εξηγεί κάποια πράγματα για τις μάσκες και για τα δρώμενα που χρησιμοποιούνται. Πρόκειται για μια πολύπλευρη προσωπικότητα που έχει αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη, έρευνα και καταγραφή της παραδοσιακής μουσικής και των λαϊκών παραδόσεων. Παρουσίαζε επί σειρά ετών την εκπομπή «Ο τόπος και το τραγούδι του» στην ΕΡΤ3 και δημιούργησε στον τόπο καταγωγής του, τη Μελίκη Ημαθίας το «Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργης Μελίκης – Κέντρο Έρευνας Μάσκας». Ο ίδιος δηλώνει απλός εραστής και ερασιτέχνης της παράδοσης, αλλά ακαδημαϊκοί, λαογράφοι, αρχαιολόγοι και μουσικοί εκθειάζουν την μεγάλη προσφορά του στην συστηματική, επίμονη, μακροχρόνια και με αγάπη καταγραφή του υλικού και άυλου λαϊκού πολιτισμού μας.
Μπήκαμε στο κλίμα της έκθεσης και μασκαρευτήκαμε πρόχειρα για λίγο και εμείς. Αν ακούγαμε και λίγο πίπιζα και νταούλι θα βοηθούσε στη μέθεξη.
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 10 Απριλίου και η είσοδος είναι ελεύθερη. Σπεύσατε να τη δείτε!
Advertisements
Βόλτα στα Εξάρχεια και «Μέσα στα εργαστήρια των αρχαίων»
Την προηγούμενη εβδομάδα βρέθηκα στην Αθήνα για την συνέλευση του συλλόγου εκτάκτων αρχαιολόγων. Βρήκα την ευκαιρία λοιπόν και κατέβηκα λίγες μέρες νωρίτερα, για να δω τις ξαδερφούλες μου, που δεν είδα όταν πήγα τα Χριστούγεννα.Ε, και με την ευκαιρία έκανα μερικές βόλτες στο κέντρο, είδα μια παράσταση τον Μπαμπά στο θέατρο Δημήτρη Χορν σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή και πήγα και σε μια έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Λίγο από όλα. Πολύ καλή και η παράσταση και η έκθεση.
Γκράφιτι στα Εξάρχεια
Όταν έφτασα βολτάραμε με την ξαδέρφη μου τη Χριστίνα στα Εξάρχεια. Είχε ωραία μέρα και ιδανική για περπάτημα. Περπατώντας έβγαλα φωτογραφίες τα γκράφιτι της περιοχής.
Τα λατρεύω τα γκράφιτι και την αισθητική τους και με κάθε ευκαιρία βγάζω φωτoγραφίες., όπως τα γκράφιτι στην οδό Πειραιώς. Την επόμενη φορά που θα κατέβω Αθήνα θα πάω βόλτα στην Πλάκα για να δω από κοντά τα γκράφιτι που μας έδειξε πριν λίγο καιρό η Άννα Σπαθάρη στο blog της Journey into Creativity.
Γκράφιτι στο πάρκινγκ στην οδό Κωλέττη
Πέρυσι περίπου τέτοια εποχή είχε ανοίξει συζήτηση/διαμάχη με αφορμή το γκράφιτι στο Πολυτεχνείο. Δυστυχώς το είδα μόνο από φωτογραφίες και άρθρα καθώς το αφαίρεσαν, αλλά δεν μου άρεσε καθόλου όσο επιβλητικό και αν ήταν πάνω στο κτίριο του Πολυτεχνείου. Όπως και να έχει για μένα είναι μια μορφή τέχνης, επικοινωνίας και διαμαρτυρίας. Πρέπει να τα φωτογραφίζεις επιτόπου καθώς αλλοιώνονται από το πέρασμα του χρόνου, συνθήματα, άλλα στρώματα γκράφιτι και πάει λέγοντας.
Γκράφιτι στην οδό Ζωοδόχου Πηγής
Την Παρασκευή επικοινώνησα με τη φίλη μου τη Σαπφώ που ήταν και αυτή στην Αθήνα και μου είπε να πάμε να δούμε την έκθεση «Μέσα στα εργαστήρια των αρχαίων» Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Έφτασα πολύ νωρίτερα από το ραντεβού και περίμενα στο καφέ του Μουσείου με την φουτουριστική οροφή, ξεκοκαλίζοντας το «Κλέψε σαν Καλλιτέχνης» του Austin Kleon που είχε συστήσει η Άννα από το Ιn my closet σε σχετικό post.
Tα πέτυχα σε βιβλιοπωλείο την προηγούμενη μέρα και τα πήρα και τα τρία. Τα τελείωσα μέσα στο μετρό στις μετακινήσεις μου στην Αθήνα και στην επιστροφή στο τρένο ανεβαίνοντας Θεσσαλονίκη.
Η έκθεση είναι πολύ ενδιαφέρουσα και παρουσιάζονται τα υλικά και οι τεχνικές με τις οποίες κατασκευάζονταν τα αρχαία αντικείμενα. Αποτελείται από τρεις ενότητες: Μαρμαροτεχνία- Κεραμική -Μεταλλοτεχνία. Στο χώρο υπάρχουν αντικείμενα της συλλογής του Μουσείου και είναι στημένα αντίστοιχα τρία εργαστήρια:
το εργαστήριο της μεταλλοτεχνίας ή «εργαστήριο του Ηφαίστου».
το εργαστήριο της κεραμικής ή «εργαστήριο της θεάς Αθηνάς»
και το εργαστήριο της μαρμαροτεχνίας ή «εργαστήριο του Δαιδάλου»
Σε όλη τη διάρκεια της έκθεσης θα παρουσιάζονται από καλλιτέχνες και τεχνίτες στα εργαστήρια η τέχνη της μεταλλοτεχνίας, της κεραμικής και της μαρμαροτεχνίας χρησιμοποιώντας παραδοσιακά εργαλεία. Τις μέρες που πήγαμε εμείς λειτουργούσε το εργαστήριο της μαρμαροτεχνίας.
Αυτές τις μέρες παρουσιάζεται το εργαστήριο κεραμικής και το επόμενο Σαββατοκύριακο το εργαστήριο της Μεταλλοτεχνίας. Σπεύσατε λοιπόν και όσοι έχετε και παιδάκια πάρτε μαζί σας να δουν τους τεχνίτες επί τω έργω.
Όπως έχω ξαναπεί η Αθήνα είναι πανέμορφη για λίγες μέρες και δικαίως τη λέει το άσμα «ξελογιάστρα». Μιας και κατεβαίνω 2-3 φορές το χρόνο λόγω συγγενών και φίλων, σίγουρα θα ξαναβάλω ποστ για την Αθήνα.
Το επόμενο όμως θα είναι σίγουρα για τη Σαλόνικα. Μη ξεχνιόμαστε κιόλας!
